ist-L.09 » Özel Halk Otobüsü Isletmesinden Neler Beklersiniz?

f.sonat
Aylık Paso
Mesajlar: 35
Kayıt: 22 Eyl Cmt, 2007 22:53

ist-L.09 » Özel Halk Otobüsü Isletmesinden Ne

Mesaj gönderen f.sonat » 30 Ağu Cmt, 2008 19:34

Ankara'da 10 yıl kadar özel halk otobüsü işletmeciliği yaptım.Çoğu ilde olduğu gibi problemlerimiz oldu ve kendini bilmez birkaç işletmecimiz sayesinde nalları diktik.Şimdi Ankara'da özel halk otobüslerini tek şirket altında birleştiriyoruz.Amacımız her işletmecinin kendi kafasına göre iş yapmaması ve mümkün olduğu kadar en iyi hizmeti vererek kazancımızı artırmak.

Peki sizce özel halk otobüsleri nasıl olmalı? Konuyu enine boyuna en ince ayrıntısına kadar tartışarak yapacağımız hizmette sizlerinde fikirlerini almak istiyorum.

Saygılar...

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18060
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 30 Ağu Cmt, 2008 20:19

Aslinda özel halk otobüsleri hakkinda söyleyeceklerimiz biraz seni kizdirabilir, bunun en büyük sebebi Istanbul daki Özel Halk otobüsü isletmelerinin ortaya cikardigi sorunlarin bence Ankara dakilerden daha büyük olmasi, bunun neden söylüyorum Ankara li bir arkadasim sürekli olarak Ankara da bu islerin daha iyi yürüdügünü söylemisti.

Tabii Ankarada ki baskan o trafik kazasi sonrasinda hemen özel halk otobüslerinin canina okudu, yapilan seyin dogrulugu yanlisligi tartisilir bizim konumuz bu degil.

Özel halk otobüsleri konusunda Istanbul daki en büyük problem gelir denetimsizligi, gecmiste bu otobüslerin isini bilenlerce gelir getiren hatlara verilmis olmasi örnek Kadiköy-Cevizlibag ya da Bakirköy hatlarinda cok büyük cogunlukta halk otobüsleri calisirdi buralardaki hava parasi dudak ucuklatir, ama verdikleri vergi??? Nerede ise hic! Bence herseyden önce devlet bu hizmetin vergi gelirini kontrol etmelidir, benim icin öncelik bu devlete yanlis olmaz, diger düsünceleri yeri geldikce belirtecegim

Kullanıcı avatarı
alabay
Evliya Çelebi
Mesajlar: 5555
Kayıt: 21 Eyl Cum, 2007 12:12

Mesaj gönderen alabay » 30 Ağu Cmt, 2008 20:25

Bu yama tekniğini ben de pek anlayamadım. Bir kentin otobüs filosu olur, şoförleri olur, iş biter. Yok özel, yok mavi, yok sarı ... ne biçim bir şey. Dolmuş, minibüs, Afganistan tarzı kafadan çıkmıyor sanki ... Bakalım Özel Halk Metrosu ne zaman geliyor. Pırt, ay gaz kaçtı ...

Ama kimseyi kırmak istemem tabiîki. İstanbul'da bindiğim ÖHO'ların çoğu çok nazik şoförlere sahipti. Ben bunları "buranın" bakış açısından görüyorum. Bir de, 1982/83'te mavikartımla binememem benim için anlaşılmaz bir olaydı.

B. Alabay

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18060
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 30 Ağu Cmt, 2008 20:30

alabay yazdı:Bu yama tekniğini ben de pek anlayamadım. Bir kentin otobüs filosu olur, şoförleri olur, iş biter. Yok özel, yok mavi, yok sarı ... ne biçim bir şey. Dolmuş, minibüs, Afganistan tarzı kafadan çıkmıyor sanki ... Bakalım Özel Halk Metrosu ne zaman geliyor. Pırt, ay gaz kaçtı ...

Ama kimseyi kırmak istemem tabiîki. İstanbul'da bindiğim ÖHO'ların çoğu çok nazik şoförlere sahipti. Ben bunları "buranın" bakış açısından görüyorum. Bir de, 1982/83'te mavikartımla binememem benim için anlaşılmaz bir olaydı.

B. Alabay
Aha iste güzel noktalara vuruslar basladi.

* Bence bir kentte birden fazla otobüs isletmecisi olabilir, örnek Viyana da Wiener Linien Türkiye de ki Istanbul Ulasim in muadili yani bir A.S. ama tüm toplu ulasim araclarini kontrol ediyor, fakat ayni duraklardan baska firmalarinda otobüsleri kalkiyor, ammmaaaaa :) iste isin ama si, ayni kalitede otobüsler, ayni konfor, ayni hizmet, tek bilet, tek ücret anlatabiliyormuyum güven iyidir ama kontrol daha iyidir yani bir sorun yok, ama Istanbul ya da Ankara da böyle degil

* Kibar soförler!! :) Ben pek tanimadim, neyse arada bir iki görmüsümdür ama genellikle sesiniz sert ciktiginda "In ulan assagi" oluyor :)

* Mavi kart ile binememek, iste halk otobüsü sistemlerinin en büyük handikapi idi bu teknolojiye ayak uydurmadilar, yani Istanbul da IETT onlara is veriyordu hem de balli isler ama kendi sistemine katmiyordu? Iste bahsettigim gelir kontrolü yoktu hala da yok. daha yeni aktarma sistemine dahil oldular bu ne ilkellik ama bu konuda hata ÖHO larda degil bunu kontrol etmesi gereken devlet kurumundadir.

f.sonat
Aylık Paso
Mesajlar: 35
Kayıt: 22 Eyl Cmt, 2007 22:53

Mesaj gönderen f.sonat » 30 Ağu Cmt, 2008 20:38

Öncelikle özel halk otobüsünü bir tanımlayalım.

Özel halk otobüsleri, ulaşımdan sorumlu kurumların (belediye), araç yetersizliği ve maliyetlerinden dolayı (belediye bu işi yaptığında herzaman zarar ediyor) şehir içi yolcu taşıma yetkisini ihaleyle şahıs veya şirketlere belirli bir zaman aralığında kiralama işidir.

Vatandaşın gözünde özel halk otobüsü, bir çeşit para basma makinesi ve vergi ödemeyen canavar olarak gözükür.Ancak işin içine girdiğinizde pekte öyle olmadığını anlayacaksınız.

Özel halk otobüsleri rekabet,para kazanma ve yarış yapmayı sever.Neden yarışırlar birbirleriyle? Öndeki aracın yolcu alma ihtimali fazla olup yolcu=para demektir.Bunun sonucunda kazalar ve yobaz işletmeciler ortaya çıkmaktadır.Biz 1999 yılında buna önlem almak için ORTAK HAVUZ SİSTEMİ adlı bir sistem kurarak rekabette tarışın önüne geçtik.Bu sistemde bütün araçlar sattığı bilete göre paralarını ortak bir havuzda biriktirir ve gün sonunda toplam para servis sayısına bölünerek araçlara paylaştırılır.Biz Ankara'da canavar otobüsçü yakıştırmasının önüne biraz olsun geçtik.Ancak sorunlar bunlarla bitmedi.

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18060
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 30 Ağu Cmt, 2008 20:46

Belediye neden zarar eder? Bu biraz mantiksiz degil mi? Yani belediye zarar ediyor ama özel firma etmiyor? Ben bunun mukayesesini az cok biliyorum ama bizi okuyanlarda var, bir de senden duyalim iki isletme arasinda neden kar zarar farki var?

Evet ÖHO lar icerisinde zamaninda siyasi baglantilari ya da rüsvet ile ranti yüksek hatlara oturanlar para bastilar ve hala da basiyorlar, bu bir genelleme yapilirsa yanlislik olabilir ama baktiginda 20-30 otobüsü olan adamlar var? Mardin den gelip ne ile aldilar bu arabalari? (Sakin yanlis anlasilmasin Mardinlileri severim, ama izahi yok bu durumun)

Yarisi severler!!! Ama yarisirken insanlarin canina kast ederlermi? Bence evet, edenler var hem yayalarin hem diger araclarin hemde kendileri ve yolcularinin bunun kötü sonuclarini cok defalar gördük ama diyorum ya sözlerim hep genelleme oluyor ben gercekten adam gibi o arabayi kullanan soförlerde gördüm.
Biz 1999 yılında buna önlem almak için ORTAK HAVUZ SİSTEMİ adlı bir sistem kurarak rekabette tarışın önüne geçtik.Bu sistemde bütün araçlar sattığı bilete göre paralarını ortak bir havuzda biriktirir ve gün sonunda toplam para servis sayısına bölünerek araçlara paylaştırılır.Biz Ankara'da canavar otobüsçü yakıştırmasının önüne biraz olsun geçtik.Ancak sorunlar bunlarla bitmedi.
Bu cok güzel bir gelisme, sanirim arkadasimda bu tip bir seyden bahsetmisti, mesela Ankara da biletsiz ÖHO ya binemedigini biletcinin nerede ise zorla bileti size verdigini söylerdi, cünkü kontrol oldugunu ve biletsiz yolcu durumunda iyi cezalar kesildigini söylemisti ama Istanbul da bilet istedin mi adam Türkce bilmiyor gibi suratina bakiyor :) belki de bilmiyor ama paralari türkce biliyor nasil olcak bu is? Havuz sistemi tam olarak nasil isliyordu bunu anlatabilirmisin, cünkü gectigimiz aylarda IBB icerisinde bu tip bir calismanin temeli atiliyordu, belki bu tartismalarimiz Istanbul a da isik tutar.

f.sonat
Aylık Paso
Mesajlar: 35
Kayıt: 22 Eyl Cmt, 2007 22:53

Mesaj gönderen f.sonat » 30 Ağu Cmt, 2008 21:13

Belediye neden zarar eder? Bu biraz mantiksiz degil mi? Yani belediye zarar ediyor ama özel firma etmiyor? Ben bunun mukayesesini az cok biliyorum ama bizi okuyanlarda var, bir de senden duyalim iki isletme arasinda neden kar zarar farki var?
Özel halk otobüsleri ile Ankara'da Ego genel müdürlüğünü kıyaslayalım.Biz mazotu benzinlikten normal satış fiyatı üzerinden alıyoruz, ego ise rafineriden vergisiz ve Shell, Total nasıl alıyorsa öyle alıyor.Biz arıza durumunda servise tonlarca para öderken ego iskontolu parça alarak kendi bünyesindeki servislerine yaptırıyor.Biz gelir vergisi,kdv ve bilmem ne vergisi öderken ego nun öyle bir derdi yok.Biz 2 biletçi ve 2 şöför çalıştırırken ego sadece 2 şöföre bizden daha az ücret (650 ytl + sigorta) ödeyerek çalıştırıyor.Üstelik biz toplam hasılattan %10 ego ya pay veriyoruz.Taşıdığımız yolcu aynı olduğu halde yine ego zarar ediyor.İçinizden bu nasıl olur diyebilirsiniz ama bunun sırrı trigonometrik denklemlerde gizlidir. :shock: :shock: Ego zarar eder çünkü o bir devlet kurumudur ve zarar etmek için elinden geleni yapar.
Evet ÖHO lar icerisinde zamaninda siyasi baglantilari ya da rüsvet ile ranti yüksek hatlara oturanlar para bastilar ve hala da basiyorlar, bu bir genelleme yapilirsa yanlislik olabilir ama baktiginda 20-30 otobüsü olan adamlar var? Mardin den gelip ne ile aldilar bu arabalari?
Bu konuda bir bilgim yok.Aslında İstanbul özel halk otobüsleri hakkındada bilgim yok.Ama örnek vermek gerekirse Ankara'da ulaşım işine girmek istiyorsanız paranızı hazırlar ve ihaleye girersiniz.Sanmıyorumki İstanbul'da farklı olsun.Ama bir gerçek var, yıllar önce beş para etmez otobüs hatları şimdi servet değerinde.Bu bizim köydeki 5 para etmez tarlanın tarlanın yıllar sonra altın değerinde olması gibi birşey.

Bu cok güzel bir gelisme, sanirim arkadasimda bu tip bir seyden bahsetmisti, mesela Ankara da biletsiz ÖHO ya binemedigini biletcinin nerede ise zorla bileti size verdigini söylerdi, cünkü kontrol oldugunu ve biletsiz yolcu durumunda iyi cezalar kesildigini söylemisti ama Istanbul da bilet istedin mi adam Türkce bilmiyor gibi suratina bakiyor Smile belki de bilmiyor ama paralari türkce biliyor nasil olcak bu is? Havuz sistemi tam olarak nasil isliyordu bunu anlatabilirmisin, cünkü gectigimiz aylarda IBB icerisinde bu tip bir calismanin temeli atiliyordu, belki bu tartismalarimiz Istanbul a da isik tutar
Ulaşım işinde araçlar belirli bir zaman aralığında heraket eder.Örneğin iki aracın arasındaki mesafe zaman olarak 10 dakika olsun.Öndeki araç bilerek 2 dakika geç kalır ve kendisinden sonraki aracın yolcularını kapar.Bu 2 dakikayı kapatmak içinde bu sefer aşırı sürat yapar.Ancak havuz sisteminde bu durumun hiçbir önemi yok.Öndeki araç çok yolcu almış arkadaki araç yolcu bulamamış, hiç sorun değil.Çünkü iki araçta toplam geliri paylaşacak.Ankara'da Sincan,Fatih ve Eryaman hatlarını ele alalım.Sincan'daki bütün araçlar ortak çalışır.Diyelimki 40 araç var ve bir gün boyunca her araç 7 servis atıyor.Biletçilere seri numarası belli ve takibe alınmış sayılı bilet teslim edilir.Servis sonunda biletçi hasılatla muhasebeye gelir ve sattığı bilet tespit edilir.Hasılat kayıt altına alınarak muhasebede biriktirilir.Gün boyunca tüm hasılat hesaplanır ve 40 aracın attığı servis sayısına bölünür, bir servise denk gelen para hesaplanır.Diyelimki ben o gün 5 servis atmışım, o zaman 5 servislik ücret bana teslim edilir.7 servis atana 7 servislik ücret.

Tabi bu sistem sadece biletçinin sattığı bilete göre hesaplanıyor.Bu yüzden biletçinin bilet vermeme ihtimalleride düşünülmeli.Bizde gizli kontrolcüler tutarak ve vatandaşı bilgilendirerek biletçilerin bilet kaçırmasını önledik.

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18060
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 30 Ağu Cmt, 2008 21:30

Özel halk otobüsleri ile Ankara'da Ego genel müdürlüğünü kıyaslayalım.Biz mazotu benzinlikten normal satış fiyatı üzerinden alıyoruz, ego ise rafineriden vergisiz ve Shell, Total nasıl alıyorsa öyle alıyor.Biz arıza durumunda servise tonlarca para öderken ego iskontolu parça alarak kendi bünyesindeki servislerine yaptırıyor.Biz gelir vergisi,kdv ve bilmem ne vergisi öderken ego nun öyle bir derdi yok.Biz 2 biletçi ve 2 şöför çalıştırırken ego sadece 2 şöföre bizden daha az ücret (650 ytl + sigorta) ödeyerek çalıştırıyor.Üstelik biz toplam hasılattan %10 ego ya pay veriyoruz.Taşıdığımız yolcu aynı olduğu halde yine ego zarar ediyor.İçinizden bu nasıl olur diyebilirsiniz ama bunun sırrı trigonometrik denklemlerde gizlidir. :shock: :shock: Ego zarar eder çünkü o bir devlet kurumudur ve zarar etmek için elinden geleni yapar.
Himmm bak simdi mesela ben IETT nin bu sekilde benzin aldigini bilmiyorum bir zamanlar belediyenin kendi yakit sirketi vardi ve bir sekilde ihaleyi onlarda alirdi ama normal satis fiyatindan yani vergi indirimi oldugunu sanmiyorum ama var diyorsan ok.

Soför ve parca konusunda katiliyorum, iste bende diyorum ki neden zarar ediyor? Gereksiz bakim elemani calistiriyor bir aksam rutin yag bakimini 2 kisi yapar ama onlar 6 kisi calistiyor ve bu adamlar gece calistigi icin normal maas ile birlikte ekstra para aliyor sonra devlet kurumu zarar ediyor :) bu kücük bir örnek ama EGO da bir sirket sonucta onlarda vergi veriyorlar ve EGO gibi kurumlarin kesinlikle vergi kacirma sansi yok buna emin olabilirsin.
Ama örnek vermek gerekirse Ankara'da ulaşım işine girmek istiyorsanız paranızı hazırlar ve ihaleye girersiniz.Sanmıyorumki İstanbul'da farklı olsun.Ama bir gerçek var, yıllar önce beş para etmez otobüs hatları şimdi servet değerinde.Bu bizim köydeki 5 para etmez tarlanın tarlanın yıllar sonra altın değerinde olması gibi birşey.
Hattin zaman icinde hava parasinin degerlenmesini bir kenara birakalim, Istanbul da zamaninda Kadiköy ve Bakirköy hatlarini alabilmek icin birbirlerine silah cektiler adam vurdular ve böyle aldilar bu hatlari, mafya, bilmem ne, bugün sanirim 3 tane özel halk otobüsü sirketi var bunlarin iyi niyetle bir seyler yapmaya calistiklarina eminim ama maalesef kontrol etmedigin seyi düzene sokamazsin, arti senin olan bir seyi zaten kontrol etmek ve düzeltmek te istemezsin cünkü oradaki illegalite sana kar getiriyor? (Seni ya da Ankara daki durumu kast etmiyorum)
Ulaşım işinde araçlar belirli bir zaman aralığında heraket eder.Örneğin iki aracın arasındaki mesafe zaman olarak 10 dakika olsun.Öndeki araç bilerek 2 dakika geç kalır ve kendisinden sonraki aracın yolcularını kapar.Bu 2 dakikayı kapatmak içinde bu sefer aşırı sürat yapar.Ancak havuz sisteminde bu durumun hiçbir önemi yok.Öndeki araç çok yolcu almış arkadaki araç yolcu bulamamış, hiç sorun değil.Çünkü iki araçta toplam geliri paylaşacak.Ankara'da Sincan,Fatih ve Eryaman hatlarını ele alalım.Sincan'daki bütün araçlar ortak çalışır.Diyelimki 40 araç var ve bir gün boyunca her araç 7 servis atıyor.Biletçilere seri numarası belli ve takibe alınmış sayılı bilet teslim edilir.Servis sonunda biletçi hasılatla muhasebeye gelir ve sattığı bilet tespit edilir.Hasılat kayıt altına alınarak muhasebede biriktirilir.Gün boyunca tüm hasılat hesaplanır ve 40 aracın attığı servis sayısına bölünür, bir servise denk gelen para hesaplanır.Diyelimki ben o gün 5 servis atmışım, o zaman 5 servislik ücret bana teslim edilir.7 servis atana 7 servislik ücret.
Güzel bir mantik ve sistem, tur basina para, peki o gün zarar olursa ne oluyor? Aslinda nasil sorayim soruyu toparlayamadim bunu bir düsüneyim :)
Tabi bu sistem sadece biletçinin sattığı bilete göre hesaplanıyor.Bu yüzden biletçinin bilet vermeme ihtimalleride düşünülmeli.Bizde gizli kontrolcüler tutarak ve vatandaşı bilgilendirerek biletçilerin bilet kaçırmasını önledik
Evet bende size bunu önerecektim, Istanbul Ulasim da Gizli Müsteri sistemi cok güzel isliyor, acikcasi bu calismalarin tam olarak icinde bulunmadim ama dökümanlari olsa gerek, bence sizler otobüs sahiplerini de bilinclendirerek yilda bir ya da iki kez Gizli Müsteri Arastirmasi yaptirmalisiniz, bu sonuclara göre yapilmasi gerekenleri daha iyi toparlayabilir ve icinizdeki cürük yumurtalara da daha iyi ulasabilirsiniz.

f.sonat
Aylık Paso
Mesajlar: 35
Kayıt: 22 Eyl Cmt, 2007 22:53

Mesaj gönderen f.sonat » 30 Ağu Cmt, 2008 23:43

Ego nun mazotu indirimli aldığını biliyordum.Bunu egodaki bir personelde onayladı.Yani kısacası oldukça indirimli alıyor mazotu.Zarar konusuna gelince devlet kurumundaki hangi firma zarar etmiyorki? Tabiki ego gibi bir kurumun kar etmesine gerek yok, kendini döndürsün yeterli ama zarar ediyorsa bu vatandaşın cebinden gidiyor demektir.

Neden zarar ediyor peki? Gereksiz yere çalışan otobüs hatları, otobüse binen yolcunun yarısının bedavacı olması, düzensiz ve disiplinsiz çalışma sonucu yakıt ve arıza durumunun artması, devlet kurumu olduğu için çoğu yere ücretsiz otobüs gönderilmesi ve bunun gibi birçok sebep. Yalnış anlaşılmasın ben kesinlikle biz özel halk otobüsleri ego dan daha iyiyiz demiyorum.Sadece kurumsal bir şirketin neden zarar ettiğine açıklık getirmek istedim.

Vergi konusunda Ego ne kadar veriyor ne yapıyor, veriyormu hiçbir bilgim yok.Ama 92-93 model ikarus marka otobüslerin gümrük vergisinden sıyrılmak için bu araçlara plaka takılmadığını biliyorum.sanırım bu araçlardan İstanbul'dada var.

Güzel bir mantik ve sistem, tur basina para, peki o gün zarar olursa ne oluyor? Aslinda nasil sorayim soruyu toparlayamadim bunu bir düsüneyim Smile
Zarardan otobüs işletmecisi sorumlu.Yani diyelimki hasılat servis başı 100 ytl. O gün 5 servis atılmış yani 500 ytl oluyor. %10 ego kesintisi kesilir ve kalır 450 ytl.İşletmecide o günkü yakıt ve personel masrafını öder, eğer arta kalan para olursa kar yoksa cebinden öder.


Peki siz yolcular halk otobüslerinden ne bekliyorsunuz? Ne gibi yenilikler olmasını dilerdiniz?

f.sonat
Aylık Paso
Mesajlar: 35
Kayıt: 22 Eyl Cmt, 2007 22:53

Mesaj gönderen f.sonat » 31 Ağu Pzr, 2008 09:58

Demek birşey bekleyen yok.Buda demek oluyorki özel halk otobüslerinden son derece memnunsunuz. :lol: :lol: :lol: :lol:

Kullanıcı avatarı
alabay
Evliya Çelebi
Mesajlar: 5555
Kayıt: 21 Eyl Cum, 2007 12:12

Mesaj gönderen alabay » 31 Ağu Pzr, 2008 14:33

Sert bir şekilde şöyle demem gerekecek herhalde ... bu konuda (da) karar verme noktasına varılmalı: "Avrupa" mı yolumuz (ve Avrupa derken bu Amerika ve Avusturalya da demek, bir mantık ve medeniyet sistemi), yoksa Köçökassiya mı. Asya da demiyorum, çünki Avrupa olmayıp, %100 Asya mantığı ve medeniyeti Avrupa'dan bile üstün, bak Japonya, bak Çin, bak Singapur ve etrafındaki ülkeler. Tek Hindistan biraz tökezliyor belki ...

Yani at arabası mı, modern taşımacılık mı.

Avrupa derken, bir önemli tuzağa düşmemek gerekir, ama bu benim uzmanlık alanım olmadığından, düpedüz ekonomist olan biri aslında değinmeli - avrupaî değil de küresel bir sorun olan özelleştirme. Kapitalizm artık o kadar sevilmiş ve heveslendirici bir şey olmuş ki, komünist ülkeler bile kapitalist sistemle çalışıyor, bak Çin. Halbuki kapitalizmin de değişik tarzları var, hür kapitalizm (darvinizm de diyebiliriz, Yeni Maltuzyanizm'e de uzak değildir herhâlde - insana göre değil aslında) ve sosyal kapitalizm. Almanya'nın sosyal kapitalizmi hafif hürleştikten sonra, burası çöktü. Hâlâ Türkiye'de sanılıyor ki, bir "Alaman"ın cebinde daha fazla para var, bu on, onbeş senedir artık masal.

Neden böyle uzattım.

Toplu taşım kazanç etmezse, etmez, etmesine de gerek yok. Şu "herşey kazanç getirmeli" düşüncesi bizi kül edecek. Vergi ne için var? Devlet vergiyi alıyor, vergiyi insan ödüyor ve vergiyle insana devlet servis sunuyor. Toplu taşım da bence en önemli servislerden bir tanesi, çünki bir halk servisi. Lüks servisi değil. Herkese bedava limonata, herkese bir otomobil, böyle şeyler belki Suudi Arabistan düşleyebilir, ama "normal" bir toplumda, din manyaklaştırmamış, para kafayı bulandırmamış, kültür insanı hür tutmuş ise (ki evet, bu konuda bizde bir sakatlık olabilir, etrafımız düşman dolu ya, sormalı meselâ, askerimiz para yapiyor mu?!) - normal bir toplumda toplu taşım, demiryolları, karayolları, su yolları, levhalar, bilgilendirme, bunun gibi şeyler vergilik. Almanya'dan görüyoruz, dünyanın alıştığı sistem batıyor, insanlara iş yok artık, ama yaşamayı öğrenmemişler, çocuk doğurulmuyor artık, çünki onun için de para yok. Yani? Başka sistemler de gelebilir, ama dediğim gibi, bu daha çok ekonomist ve sosyologlar için bir şey.

Toplu taşım sübvansyonludur. Belki zarar yapmayacak şekilleri de vardır, araştırmalı. Ama genelde bir servis ülküsü gerek, kazanç ülküsü değil.

Bir Batıberlinli olarak pahallı, ama işlek sistemi tanıyorum. Doğuberlin'i de tanıyarak, komünist sistemin de tarzını gördüm, hayret de ettim. Gülünç bir paraya aynı hizmet. Hm.

Ve şimdi çok ilginç bir atlayış, İsviçre sınırında yaşayarak da şunları gördüm ki, İsviçre korkunç pahallı bir ülke, bir Alman orada et yiyemez gibi. Diyelim bir Alman 1500,- € kazanıyorsa, ortadireğin üst kısmında gibi hissedebilir kendini (belki, belki, Münih tamamen hariç tabiîki, ve şu Güneybatı da ne yazık ki Münih ve beteri ...). Basit bir İsviçreli ama ülkesinde yaklaşık 2500,- € kazanıyor ise, bu bir Almana çok para gibi gelebilir, ama orada herşey iki ile dört kat pahallı ise? Zaten bu kesimde yapılabilecek en hoş şey, İsviçre'de çalışıp, Almanya'da alışveriş yapıp, Fransa'da oturmak. Oha, yırttın. Evet, şimdi, bu pahallı kapitalist İsviçre'de, işin garip tarafı, bilet fiyatları gülünç! nasıl olur? ben de pek anlayamadım, ama köy kadar kentçiklerde bile bir şehir toplu taşımacılığı var. 12.000 nüfsus mu var sadece? Ver beş on otobüs hattı, haydaaa. Zürih zaten milyonluk (tek şehir), ama Basel, Fribourg, Lozan, Genevre, başkent Bern, gidin, görün, İstanbul toplu taşımacılığı gülünç kalıyor. Ha, metro yok. Zavallı İsviçreliler bu yüzden hafif kompleksi olmuş olabilir, tüm ülkeye metro yapıyorlar ... demiryolların büyük kısmı tünellerden geçiyor, dağın dibinde istasyonlar tasarlanıyor, yani akıl almaz modern şeyler.

İsviçre ve Fransa'da bilet fiyatları Almanya'ya nazaran çok daha ucuz. Çekya zaten hediye gibi, ama orada bilgisayar, kamera, hepsi bir buçuk misli, Almanya'ya nazaran. Biri batılı, biri eskiden doğulu (komünist) sistem. İkisi ne yapmış? Toplu taşıma, yani halk servisine, ilk önemi ve özeni vermiş. Kamera alırsan, anan ağlar, et alırsan, baban da ağlar, ama otomobil alma zorunluğun yok. Almanya'da ise, bazı kırsal bölgelerde aileler zorunlu (!) şekilde iki otomobile ihtiyaç duyuyor, hatlar İETT gibi, saat 19'da bitiyor, haftasonu iş yok ... var öyle yerler. Bu konuda yavaş yavaş Almanya uyaniyor belki. Sebebi tam bilmiyorum, belki 2. Dünya Harbinde ülkenin yaklaşık yok edilmiş olması. Burada taş üzerinde taş kalmamıştı, öyle Bosna falan değil, Afganistan gibiydi buraları. Seksenli yılların ortasına kadar Berlin'de kendi oturduğumuz evin arka kısmında bomba delikleri daha kapatılamamıştı. 50'li yıllarda o yüzden bir lüks hüzûnu vardı, çilgıncasına. O yüzden bu gün o jenerasyon öyle şişko. Çünki yiyecek yoktu evvelden. Otomobil? En âlâ düş.

Uzattım, ama belki bir iki şey çıkarabilirsiniz.

B. Alabay

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18060
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 31 Ağu Pzr, 2008 17:28

f.sonat yazdı:Demek birşey bekleyen yok.Buda demek oluyorki özel halk otobüslerinden son derece memnunsunuz. :lol: :lol: :lol: :lol:
Dur daha yeni isiniyoruz Sonat, acelen ne tabii ki hizmet kalitesine de deginecegiz önce sistemi taniyalim bir.
alabay yazdı:Toplu taşım kazanç etmezse, etmez, etmesine de gerek yok. Şu "herşey kazanç getirmeli" düşüncesi bizi kül edecek. Vergi ne için var? Devlet vergiyi alıyor, vergiyi insan ödüyor ve vergiyle insana devlet servis sunuyor. Toplu taşım da bence en önemli servislerden bir tanesi, çünki bir halk servisi. Lüks servisi değil.
Kesinlikle haklisin, bu anlamda baktigimizda ÖHO lara karsiyim, cünkü toplu tasimacilik sosyal devlet anlayisinin gereklerinden birisidir, tamamen ücretsiz olmasi sacmadir ama en azindan ekonomik olmalidir, bu anlamdaki ekonomikligin anlamini yeni ögrendim, yani kendini sübvanse edebilmelidir yatirimi zaten devlet yapiyor (arac alimi falan filan) Fakat söyle bir durum var ki Istanbul gibi bir kentte IETT gibi bir kurulus ile bu is ne kadar yürür, yani IETT yetersiz kaldigi icin zaten ÖHO lar bu ise basladi ve sistemin bir geregi haline geldi, evet öncelikli görüsüm bu is devlet politikasi olan taseronlasmanin geregi olarak tamamen özellestirilmemelidir devlet yapmalidir ama diger taraftan ÖHO lar sistemin icine islemistir o zaman söküp atamayacak isek yanlislarini düzeltmeliyiz.
Toplu taşım sübvansyonludur. Belki zarar yapmayacak şekilleri de vardır, araştırmalı. Ama genelde bir servis ülküsü gerek, kazanç ülküsü değil.
Basar bence kisa zamanda Istanbul u ve Istanbullulari bir gör, evet sen dogrusun servis öncelikli olmali kazanc degil ama Sonat ta diyor ya adam kazanc icin koca otobüs ile yaris bile yapiyor, peki halk ne istiyor bizim hizmetten anladigimiz klimali olsun abi, koltuklar deri olsun zamaninda gelsin mi? desen Niye ki der :)

Cevapla

“Belediye ve Halk Otobüsleri” sayfasına dön