ist-F.04:02 » Karaköy-Beyoğlu Tarihî Tünel

vatman
Abonman
Mesajlar: 19
Kayıt: 14 Eyl Cum, 2007 08:10

ist-F.04:02 » Karaköy-Beyoğlu Tarihî Tünel

Mesaj gönderen vatman » 21 Eyl Cum, 2007 11:08

Karaköy-Beyoğlu arasında çalışan tarihi tünel tesisleri bakım ve revizyon çalışmaları dolayısıyla 25 temmuz çarşamba günü itibariyle seferlerine ara veriyor. İETT gün boyunca bu hattı kullanan yolculara otobüslerle hizmet verecek.

Dünyanın en eski ikinci metrosu olan ve İstanbullular`a 1875 yılından bu yana kısa bakım dönemleri dışında aralıksız hizmet veren tarihi tünel tesisleri, 25 temmuz çarşamba günü seferlerine ara veriyor. Karaköy Tüneli İETT`nin araç, galeri ve istasyon kısımlarında; 2 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü gözetiminde sürdürdüğü bakım ve revizyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından yolcularına yeni yüzüyle hizmet vermeye başlayacak.
Kaynak : İETT

Çeşitli kaynaklardan gelen haberlerde araçların yenilenmesinden söz ediliyor ama kaynaklarda görünen fotoğraf çalışmalarında araçların nerede ise yeniden imal edildiği görülüyor, bence tarihi ise tarihi kalmalıdır, sistem ve altyapı teknolojiye uyumlu hale getirilere sistem ve yolcu güvenliği sağlanıyor ise araçların görünümü ve hatta kendisi eski kalabilir diye düşünüyorum. Artık nasıl bir ortak payda bulunabilir bunu biraz da teknik arkadaşlar açıklayabilir.

kemal
Hareket Amiri
Mesajlar: 1577
Kayıt: 24 Eyl Pzt, 2007 09:41

Mesaj gönderen kemal » 19 Eki Cum, 2007 15:48

Tünelin eski yüzü bakalım yeni yüzü nasıl olacak :wink:

Resim

Resim

Kullanıcı avatarı
M.Ali Sade
Aylık Paso
Mesajlar: 56
Kayıt: 27 Eyl Prş, 2007 23:37

Mesaj gönderen M.Ali Sade » 19 Eki Cum, 2007 20:20

Tünelin bundan da önceki kayışla çekilen ve ahşap vagonları olan versiyonuna ben yetişmiştim.Hatta resimdeki vagonların kullanılmasını müteakip emekliye ayrılan bu vagonları şimdilerde tarih olan İETT müzesinde görmüştüm gibi hatırlıyorum.

Kullanıcı avatarı
Kemal Çevik
Aylık Paso
Mesajlar: 94
Kayıt: 22 Eyl Cmt, 2007 19:44

Mesaj gönderen Kemal Çevik » 20 Eki Cmt, 2007 11:34

Sevgili arkadaşlar


Tünelin sıralamasıyla başlayalım isterseniz. Dünyada ilk yapılan ve işletilen metro hattı 1863'de çalışmaya başlayan Londra Metrosu, bu ilk kısım bugün Farrington ile Paddington istasyonları arasıdır, ve yanılmıyorsam "Circle Line" nın üstündedir.

İkinci sistem biraz tartışmalı 1867'de New York'ta Alfred Eddy Peach, Broadway'de 300ft (91m) uzunluğunda içinde hava basıncı ile gidip gelen küçük bir vagon olan, ve de asla ticari olarak işletmeye açılmayan bir metro yapmış. Yaygınlaşamasının nedeni de, New York şehir meclisinin o zamanlar "elevated" denilen ve ayaklar üstünde giden treni tercih etmesi. Bunun nedeni basınçlı havanın tehlikeli olması kadar birtakım ticari kaygılar ve kişisel çıkarlar olduğu da tartışılır. Ancak nasıl IETT kuruluş yılını 1871 olarak kabul ediyorsa bazı kaynaklar da 1867'yi New York metrosunun başlangıcı kabul ettiklerinden, halbuki ilk tren 1904'de çalışmış, Tüneli 3. açılan diye nitelerler.

Nereden bakarsanız bakın şu anda hala işletilen en eski ikinci sistem, Tünel.

Biraz sağı solu araştırdım, Monsieur Gavand'ın kitaplarını okudum ve bakın neler buldum:

* Bizim girişimci fransız M. Gavand, inşaatın tüm cefasını çekmesine, Osmanlı ve Fransız bürokrasisiyle boğuşmasına rağmen tünel işletmeye açıldığında olayla hiçbir ilgisi kalmamıştı. Mühendis olduğu kadar işletmeci de olduğunu sandığım Gavand, İngiliz şirketin oyununa gelmiş kazanmayı umduğu paracıklar maalesef uçup gitmişti.

* Tünel bitmesine bitmişti ama Karaköy tarafında istimlakler tam olarak gerçekleştirilemediği için istasyon doğru dürüst bitmeden Tünel işletmeye açılmış. Boş duran ama sahibinin 320 lira daha fazla alabilmek sorun çıkardığı bina birkaç ay sonra çökmüş, bir kişi hayatını kaybetmiş. Bunun üzerine belediye ve hükümet işe el atmış, ancak 8 ay sonra Karaköy istayonu bitebilmiş.

* Kayıtlara geçen ilk kaza 25 ağustos 1875'de olmuş. Öğlen üzeri yukarı çıkan katarın kayışı kopmuş, ancak makinist durumu kavrayamadığı için fren yapmakta gecikmiş, tren ancak Karaköy'e 40m mesafede durabilmiş. Herhangi bir yaralanma veya ölüm olmamış.

* İkinci kaza ise 9 Eylül 1876'da olmuş, gene kayış kopmuş, bu kez tren Karaköy'de hat sonuna çarpmış, 8 kişi yaralanmış.

* Tünel tarihindeki en büyük kaza 6 temmuz 1943'de olmuş. Öğleden sonra aşağı inen trenin kayışı kopmuş, makinistin tüm çabasına rağmen katar istasyonu delip geçerek yola kadar fırlamış, bir görevli hayatını kaybetmiş. Yukarı çıkan katarın makinisti olayı zamanında farkederk aracını durdurmayı başarmış.

Görüşmek üzere

Kemal ÇEVİK

Kullanıcı avatarı
alabay
Evliya Çelebi
Mesajlar: 5555
Kayıt: 21 Eyl Cum, 2007 12:12

Mesaj gönderen alabay » 20 Eki Cmt, 2007 12:46

ancak 8 ay sonra Karaköy istayonu bitebilmiş.
Bugünki o pis yapı değil bu herhalde. Öyle garip garip, beton bir şey.

B. Alabay

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18060
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 20 Eki Cmt, 2007 16:18

Tünelin bundan da önceki kayışla çekilen ve ahşap vagonları olan versiyonuna ben yetişmiştim.Hatta resimdeki vagonların kullanılmasını müteakip emekliye ayrılan bu vagonları şimdilerde tarih olan İETT müzesinde görmüştüm gibi hatırlıyorum.
Bahsi geçen vagonlar Kadıköy eski havagazı binasındakiler sanırım atıl ve çok kötü durumdalar bunlardan bir tanesi Rahmi Koç Sanayii müzesinde sistemi çalıştıran buharlı pistonlar ile birlikte sergileniyor,

Araçların mevcut halinden bir kaç kare, tabii bu son dönemde sözü edilen Bağlarbaşı müzesi için birileri lütfedip el atmış ise bu tarihi tinercilerin elinden belki kurtarmışlardır :(:(:(

Resim

Resim

kemal
Hareket Amiri
Mesajlar: 1577
Kayıt: 24 Eyl Pzt, 2007 09:41

Mesaj gönderen kemal » 22 Eki Pzt, 2007 10:14

Bu vagonlara çocukken annemle ben de binmiştim (1965-1968 arası). Sesleri ve o özel koku hiç aklımdan çıkmaz bir de yanlamasına oturulan deri kaplı koltuklarını hatırlıyorum.Bunlardan bir adet arka vagon RMK müzesinde sergileniyor, bir tanesi de İETT tarafından son zamanda onarıldı, herhalde Bağlarbaşı Müzesine konacak.

kemal
Hareket Amiri
Mesajlar: 1577
Kayıt: 24 Eyl Pzt, 2007 09:41

F2 Tünel

Mesaj gönderen kemal » 15 Kas Prş, 2007 22:08

En eski ve en yeni hali;
Resim

Resim

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18060
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 15 Kas Prş, 2007 22:32

Açıkçası ben beğenmedim :) eskisi adı üstünde eski zatende yenisi de ne bileyim o havaya yakışmamış, belkide benimkisi göz alışkanlığı eskisini arıyor, kötümü olmuş? Hayır. Ama ben beğenemedim :D

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18060
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Tünel Tarihçesi

Mesaj gönderen Esat » 19 Ara Çrş, 2007 21:30

Bilgiler Funimag sitesinden alıntıdır, anladığımızdan değil de elimizden geldiği kadar anladığımızı çevirdik :)
Fransız Mühendis Eugene-Henri Gavand ın fikri olarak 1867 yılında ortaya çıkan tünel inşaatı 1869 yılında Sultan Abdulaziz in ikna edilmesi ile funiküler sistem olarak inşaatına başlandı.

8 Mayıs 1871 yılında İngiliz sermayesi ile The Metropolitan Railway of Constantinople from Galata to Pera şirketi kuruldu, 5 Mayıs 1874 te buharlı sistem ile çalışacak tünelin inşaatı tamamlandı, 18 Ocak 1875 te halk kullanımına açıldı.

Resim
1902-Pera İstasyonu

Yatay uzunluğu 606,50 m, tırmanma yüksekliği 61,55 m, Ortalama yokuş 0,1015 m bilgisi mühendis Eugene-Henri Gavand tarafından 1876 yılında yayınlandı.

Resim
Tünelin profil kesiti

Resim
Tünelin enine kesiti

1911 yılında The Metropolitan Railway of Constantinople from Galata to Pera şirketi Dersaadet Mülhakatindan Galata ve Beyoglu Beyninde Tahtel' arz Demiryolu şirketine devr edildi. 1 Mart 1939 da da İETT ye devr gerçekleşti.

Resim
Tünelin buhar makinelerinin bulunduğu bina

3 Kasım 1971 tarihine kadar yukarıda resmi görülen binada bulunan buhar makineleri ile çalıştırılan tünel elektrikli sisteme çevrilerek yeniden işletmeye alındı. yukarıdaki resimlerdeki kesitte de görüldüğü üzere daha önce iki ray üzerinde araçların hareketi ile çalışan araçlar modern funiküler sistemlerde olduğu üzere ortada makas geçişli tek hat haline çevrilmiştir. Bu dönemdeki araçların farkı tekerlek üzerinde hareket etmesidir.

Yazıda böyle bir sistemin başka bir örneği olmadığı ve sadece benzer bir sistemin Aven-Armand mağarasında Fransa da olduğu fakat bununda tekerli ama raysız bir yolda ilerlediği belirtilmiş.

Resim
Tekerlekli Tünel Vagonları

Resim
Tünel halat döndürme/sabitleme sistemi

Alt istasyon : Karaköy
Üst istasyon : Tünel/Pera
uzunluk : 573 m
kot farkı : 62 m
maksimum eğim : %17
ortalama eğim : %10
hız : 22km/h
süre : 1,5 dakika
Bir kez daha fark ettim ingilizcem hakikatten çok kötüymüş en üstte verdiğim linkte orjinal bilgiler var, iyi ingilizcesi olan arkadaşlar göz atıp gerekli düzeltmeleri yaparlarsa sanırım iyi olur. :)

kemal
Hareket Amiri
Mesajlar: 1577
Kayıt: 24 Eyl Pzt, 2007 09:41

Mesaj gönderen kemal » 22 Ara Cmt, 2007 01:48

Resim

Kullanıcı avatarı
alabay
Evliya Çelebi
Mesajlar: 5555
Kayıt: 21 Eyl Cum, 2007 12:12

Mesaj gönderen alabay » 22 Ara Cmt, 2007 12:26

İçi hiç de fena gözükmüyor. Kaldı şimdi, bir de Karaköy istasyonunu biraz güzelleştirmek. Yanısıra, o iki istasyonun da isimleri tam belli değil benim için. Karaköy? Herhalde. Peki ya yukarısı? Tünel? Galata? Beyoğlu? Tünelin Tünel'e gitmesi biraz komik oluyor bence.

B. Alabay

Cevapla

“Funiküler Hatları” sayfasına dön