Önce kameralar:
ÜSKÜDAR İSTASYONU OLDUKÇA İLERLEMİŞ:
Ayrılıkçeşme:
http://www.gazeteport.com.tr/GUNCEL/NEWS1/GP_148785
Dünyanın en derin tüp tüneli olan Marmaray bittiğinde İstanbullu hem vakitten hem de nakitten kazanacak. Trafik kabusu bitecek, İstanbul'u bir uçtan bir uca tek biletle katetmek mümkün olacak.
Daha şimdiden dünyanın en derin tüp tüneli olan Marmaray tamamlandığında İstanbul'un bir ucundan diğerine tek biletle seyahat etmek mümkün olacak. Marmaray hem cebi hem de sinirleri rahatlatacak. Göztepe-Taksim arasını 29 dakikaya indirecek raylı sistem, trafik kabusuna son verecek. Tamamlandığında 3 milyar dolara mal olacak proje, yeni arkeolojik kalıntılara ranstlanmazsa 2011 yılında hizmete girecek. 3 bin kişinin çalıştığı proje hayata geçtiğinde İstanbullu denizin tam 58 metre altında yolculuk yapacak. Peki metroya bile güçlükle alışan kent sakinleri tünele binerken korkmayacak mı? Marmaray Bölge Müdürü Haluk Özmen bunu da düşündüklerini söylüyor. Sirkeci ve Üsküdar'a sürekli güncellenecek bilgi panoları koyacaklarını belirten Özmen, dağıttıkları broşürlerle şimdiden vatandaşları bilinçlendirmeye çalıştıklarını ifade ediyor. Özmen'le dünyanın 151'inci tüp geçidi olan Marmaray'ı konuştuk...
Marmaray Projesi şu an hangi aşamada?
Marmaray projesi 3 aşamalı. Projenin birinci aşaması Japon-Türk ortaklığı tarafından yürütülen, Boğaz demir yolu tüp geçişi kısmını kapsayan 13.3 km'lik bir proje. İkinci aşama Fransız-Japon-Türk ortaklığı tarafından yürütülen banliyo hatlarının iyileştirilmesi ile ilgili 63 km'lik alanı kapsayan proje. Üçüncü aşama ise proje altyapısı tamamlandıktan sonra gerekli olan araçların teminini kapsayan, şu an ihale aşamasında olan proje. Şu anda birinci aşamada; tüp tünelin inşaatı üzerine, Kadıköy, Üsküdar, Tuzla, Sirkeci, Yenikapı, Yedikule alanlarında çalışıyoruz.
ANADOLU YAKASINDAKİ ÇALIŞMALAR
Tuzla'da tüp tünel için hazırlanan tüpler üretiliyor. Şu an 6 tane tüp elemanı inşaatı devam ediyor. Üç tanesinin inşaatı belli aşamaya geldi. Tüp elemanlarını, havuzlarda inşa ediyoruz. Belli bir aşamaya geldikten sonra yüzdürerek liman içinde kalan kısmını tamamlıyoruz. Diğer 3 tüp elemanının 2 ayrı havuz içindeki inşaatları devam ediyor. Beş tanesinin inşaatı tamamlandı. Tamamlanan 5 tüpü (E11, E10, E9, E8, E7) birbirne bağlı bir şekilde batırdık. Şimdi batırılan tüp elemanlarının üstünün örtülmesi safhasındayız. Deniz tabanında açtığımız kanalı örterek, eski orjinal haline dönüştürme çalışması yapıyoruz. Üsküdar'daki inşaat alanımızda devam ettiğimiz makas tünelinin yüzde 95'ini tamamladık. Öte yandan, Üsküdar meydanında, Üsküdar istasyonunun arkeolojik kazı çalışmaları bitirildi, inşaatı fiilen başladı.
ÜSKÜDAR'DAKİ TÜNEL BİN METREYE ULAŞTI
Kadıköy Ayrılıkçeşme'de Üsküdar'a doğru iki ayrı delme çalışması inşaatı sürdürüyoruz. Birinci tünelde 1200'e yakın bir metredeyiz, bir diğer tünelde 800 metreye yaklaştık. Tünel giriş noktasıyla Üsküdar arasındaki 4 bin metrelik tünelin dörtte birini bitirmiş durumdayız. Diğer kalan 3 bin metrelik kısmını bir yıl içinde bitirmiş olacağız.
AVRUPA YAKASINDAKİ ÇALIŞMALAR
Avrupa yakasında, Sirkeci bölgesinde 4 ayrı inşaat alanımız var. Cağaloğlu yokuşunda bir istasyon girişi inşa edeceğiz. Bu istasyonla ilgili tasarım çalışmasının son aşamasına geldik. Sirkeci'ye yapılacak diğer bir tünel girişi Sirkeci'nin kuzeyinde olacak. İnşaat ve arkeoloji çalışmalarımız devam ediyor. Sirkeci bölgesende batı ve doğu olmak üzere 2 tane önemli bölge daha var. Batı bölümünde inşaatımız, doğu bölümünde kazı çalışmalarımız devam ediyor.
EN ZORLU BÖLGE YENİKAPI
Yedikule'de Devlet Demir Yolları istasyonunu biraz geçince şaft alanı tünel giriş noktamız var. Bu tünelde 150 metredeyiz. Yedikule'den Yenikapı'ya doğru tek bir makineyle ilerliyoruz. Yenikapı büyük bir bölge olduğu için bu bölge bizim en çok zorlandığımız yer. 35-40 metre genişliğinde, yaklaşık 500 uzunluğunda bir bantta çalışıyoruz. Çalışma alanımız Namık Kemal Caddesi ile Mustafa Kemel Caddesi arasında bölünüyor.
ARKEOLOJİK BULUNTULAR PROJEDEN DAHA ÖNEMLİ
Marmaray projesi kapsamında çalışacak metro-banliyo trenlerinin duracağı istasyon ve şehirlerarası trenlerin duracağı istasyon olarak 2 tane istasyon planlamıştık. Bu alanın batısında 100 ada olarak bilinen bölgede önemli arkeolojik buluntulara rastladık. Bu nedenle kurul tarafından bu bulguların kaldırılamayacak kadar önemli olduklarına karar verdik. Arkeoloji ağır bastığı için şehirlerarası hizmet verecek olan istasyon hat projesini iptal ettik.
ARKEOLOJİK KAZILAR PROJENİN SÜRESİNİ UZATTI
Banliyo hattında arkeolojik kazı çalışmaları devam ediyor. Bu bölgede değişik dönemlere ait toplam 11 adet tekne bulundu. Bu buluntular, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü tarafından ve Bodrum Su Altı Müzesi tarafından kaldırılıyor. Şu an Yenikapı tünele giriş noktasında arkeolojik çalışmaları devam ediyor. Yenikapı'da diğer bir bölgede arkeolojik çalışmanın yüzde 80'i bitti.
Proje ne zaman tamamlanacak? Bir süre verebiliyor musunuz?
2009'un Nisan ayında bitirilmesi planlanmıştı. Arkeolojik kazı çalışmalarının uzaması nedeniyle 2010'un Ekim ayı içinde bitmesini planlıyoruz. 2. aşamada banliyo hatlarının iyileştirilmesi projesi Gebze'den Söğütlüçeşmeye, Halkalı'dan Kazlıçeşmeye kadar kırmızı güzergah olarak belirtilen bölüm. Tahminimizce, 2009 yılı başında 63 km'lik güzergahtaki bu hatlar kapatılacak. Gebze-Halkalı'da peronlar, geçici ve kalıcı bekleme salonları inşaa edilmeye başlanacak. Mevcut eski 2 hat sökülüp, yerine modernize edilmiş, altyapısıyla ve sinyalizasyon elektirifikasyon sistemiyle yeni bir banliyo sistemi kurulacak. Bu aşamayı da 2011'de bitirmeyi planlıyoruz. 3. proje ise ihale aşamasında. Sistem altyapısı bittiğinde temin ettiğimiz araçlarla test sürecine geçeceğiz.
İstanbul metrosu ilk açıldığında vatandaşlarda binme konusunda bir tedirginlik vardı. Bir süre denemekten kaçındılar. Siz bu konuda ne yapmayı düşünüyorsunuz?
Marmaray projesi yeni bir sistem. Deniz altından geçen bir sistem olması nedeniyle vatandaşlar tedirginlik duyabilirler. Bu tedirginliği vatandaşların aşmasını sağlamanın yolu doğru bilgilenmedir. Bizim bu konu hakkında yürürlüğe sokulma aşamasında olan girişimlerimiz ve ileriye yönelik planlarımız var.
DOĞRU BİLGİLENDİRMEK ÇOK ÖNEMLİ
Vatandaşları doğru bilgilendirme adına bazı hedefler koyduk. Anadolu ve Avrupa yakasında bilgi panoları tesis edeceğiz. Sirkeci ve Üsküdar'a, bilgilerin sürekli güncellenebileceği plazma ekranlar koyacağız. Projenin geçmişi, bugünü ve geleceği ile bilgi içerecek olan bu plazma ekranlar 24 saat bilgilendirme yapacak. Projenin ne derece güvenli olacağını anlatacak. İletişim vatandaşların bu tip kaygılarından arınması için çok önemli bir etkendir. Bastırdığımız el broşürleriyle halka ulaşmaya çalışıyoruz. Tren ve vapur istasyonlarında broşürlerimiz dağıtılıyor. Bilimsel ortamlarda da projemizi anlatıyoruz. Üniversitelerin ve sivil kuruluşların yaptığı toplantı, panel ve seminerlerde projeyi tartışıyoruz ve anlatıyoruz.
YERALTI YAPILARI EN GÜVENLİ YERLERDEN BİRİ
Meslekten olan insanlar depremlerde en güvenli yerlerin yeraltı yapıları olduğunu bilirler. Sistem işlemeye alınınca ve proje amaçladığı hedeflere ulaştığında bu tür kaygılar yok olacaktır. Bu sistem, birçok ülkede uygulanıyor ve performansları çok yüksek.
Bu proje İstanbullulara neler vaddediyor?
Vatandaşlar İstanbul trafiğinde bir yerden bir yere gitmek için saatlerce zaman tüketmeyecek. Gidecekleri yere en kısa sürede ulaşacaklar ve ceplerinden çıkan para azalacak.
Tüp tünel ücretli olacak mı?
Tek biletle ulaşım sağlanacak. Örneğin şu an kullanılan sistemde Pendik'ten Halkalı'ya gidip dönmek için 6 bilet harcıyorsunuz. Bu sistemde tek bir bilet harcayacaksınız. Yani gidiş dönüş 2 bilet. Enerji sarfiyatı, hava kirliliği ve araç trafiği azalacak. Boğaz köprülerine olan talep de azalacak. Sistem entegre olduğunda insanlar istedikleri yöne çok rahat bir şekilde ulaşabilecek. Örneğin, Göztepe'den Taksim'e, iklim şartlarına aldırmaksızın 29 dakikada ulaşabileceksiniz.
Tüp tünel 24 saat mi hizmet verecek?
Evet. Trenler için bazı işletme kısıtlamaları var. Yük trenleri 00.00 ile 05.00 saatlerinde tüpü kullanabilecek. Yolcu trenleri ise 06.00-09.00 ve akşam 16.00-19.00 saatleri dışında tüpü kullanabilecek. Bu ayrılan saatlerde yolcu taşımacılığındaki yoğunluk nedeniyle tüp kullanılmayacak. Banliyo trenleri ise 06.00'dan 00.00'a kadar sistemi kullanabilecekler.
Tüp tünel sadece raylı sistemden mi oluşuyor, yoksa araçların geçebileceği bir yol da olacak mı?
Bu sistem sadece raylı taşımacılığı özendirici bir sistem. Tekerlikli araçların geçmesine müsaade eden bir sistem değil. Toplu taşımacının amacı insanları araçlarından indirmek, raylı sisteme özendirmek. Boğaz geçiş kredisi Japonya'dan temin edilirken, bu toplu taşıma kriteri ön plana çıkartıldı. Bu sistemde lastik tekerlikli araçların geçebileceği bir yol olmayacak. Ancak vagonlar üzerinde araçların taşınmasına elverilşli bir altyapı sözkonusu olacak. RoRo taşımacılığı denilen bu altyapı sayesinde, vagonların üzerine tırları yükleyerek bir yakadan bir yakaya geçirmek sözkonusu olabilecek.
Tünelin içinde kaç tane istasyon bulunacak?
Birinci bölümde 4 tane istasyon olacak. Bir tanesi yüzeysel istasyon. Diğer 3'ü toprak altında, 2'si Üsküdar ve Yenikapı'ya aç-kapa tekniğiyle yapılacak. Derin istasyon sadece Sirkeci'de olacak. 45 metre derinlikte olacak olan bu tünel, açma-kapama tekniyle yapılacak. Üsküdar ve Yenikapı aç-kapa tekniğiyle, arkeolojik kazı yapıp üstünü örtüyoruz.
Projede kaç mühendis ve işçi çalışıyor?
Projede 3 taraf var; idare, idarenin müşaviri ve müteahhidi. Bölge Müdürlüğümüzde toplam 45 mühendisimiz ve bir müşavirimiz var. Müşavirliğimizde hem yabancı hem yerli yaklaşık 90 kişi çalışıyor. Sahalarda alt birimler var. Fiili inşaat alanlarında yaklaşık 3 bin kişi çalışıyor. Sadece arkeolojik kazı çalışmalarında 350 işçimiz var.
Daha önce böylesi bir projede yer alan mühendileriniz var mı?
Biz daha önce müşavirlik hizmetlerimiz ve sözleşmemizde pozisyonlar tanımladık. Örneğin tünel mühendisi pozisyonu var. Bu pozisyona daha önce aynı işi benzer bir projede deneyimlemiş olma şartı getirilmiştir. Mutlaka bu konuda tecrübeli ve deneyim geçirmiş bir eleman temin ediyoruz ve çalıştırıyoruz. Bunun dışında yerli ve yabancı tüp tünel uzmanı, delme tünel uzmanı, klasik yöntemle tünel açma ve köprü mühendisi altyapı uzmanı gibi pozisyonlarımız var. İhtiyacımız olan tüm pozisyonları daha önce belirledik ve buna göre elemanlarımızı temin ediyoruz.
Projeye üniversite desteği de var mı? Hangi uzmanlardan destek aldınız?
Bu sistem 1980 yılından sonra Bakanlığımızın, İstanbul Ulaştırma Nazım Planı çalışması kapsamında yola çıktığı, fizibilitelerini hazırlattığı bir projedir. Boğazdan geçiş ve jeolojik koşullar göz önüne alındığında en uygun çözümün bu olduğu belgelenerek yola çıkılmıştır. İstanbul'un Ulaştıma Nazım Planı'nı üniversite destekli hazırlattık. Fizibilite çalışmaları yapılırken, üniversitelerden uzmanlarımız bize destek verdi. Yıldız Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Yalçın Yüksel, Prof. Dr. Kutay Özaydın, İstanbuk Teknik Üniversitesi'nden bir çok hocayla çalıştık. Boğazdaki fayların durumuyla ilgili yaptığımız çalışmada Dekan Mehmet Ali Taşdemir ile çalıştık. Boğaziçi Üniversitesi'nden zemin hocası Erol Güler ve deprem konusunda Türkiye'nin en önemli hocalarından biri olan Prof. Dr. Mustafa Erdük ile ODTÜ'den Orhan Erol bize destek verdi. Bunlar projenin üniversiteler tarafından onay gördüğünün bir belgesidir.
Proje kaça mal olacak?
Bugünün şartlarıyla, projenin tüp geçiş kısmı olan aşama için ihale bedeli 825 milyon dolar, banliyo hatlarının iyileştirilmesi ile ilgili olan ikinci aşaması için ihale bedeli olan 815 milyon avro- 978 milyon dolar üzerinden anlaştık. Banliyo araçlarının temini olan son aşama ise ihale safhasında olmasına rağmen tahminimizce 1 milyar dolar civarında bir rakkama denk gelecek. Proje tamamlandığında yaklaşık 3 milyar dolarlık bir proje gerçekleşmiş olacak.
Şu ana kadar ne kadar para harcandı?
Şu ana kadar birinci aşamadaki ihalenin 825 milyar dolarının yüzde 25'ini harcadık. İkinci aşamada 815 milyon avronun yüzde 5'i olan avans ödemesi için yaklaşık 60-65 milyon avro ödendi.
Tüp tünel başka hangi ülkelerde var?
Dünyada bu sisteme benzer 150 tane tünel var. Bu 150 tünelin 110 tanesi ulaşım amaçlı, 40 tanesi ise servis amaçlı kullanılıyor. Tünellerin 26 tanesi Amerika, 22 tanesi Hollanda, 19 tanesi Japonya, 7 tanesi Almanya, 6 tanesi Hong Konk, 5 tanesi Fransa, 3 tanesi ise Danimarka'da. Diğer 20 adedi ise birer ikişer olmak üzere diğer ülkelerde bulunuyor.
İNSANLARIN RAHATI BİZİ MUTLU EDECEK
Proje bittiğinde insanların ulaşım konusunda rahatlaması bizi mutlu edecek. Projenin hayata geçmesi demek, insanların ekonomik olarak rahatlamaları anlamına geliyor.
TÜP TÜNEL ALANINI MERCEK ALTINA ALDIK
Üsküdar'da bulunan inşaat alanında tüp tünel çalışmalarının olduğu inşaat alanını mercek altına aldık. Üsküdar'daki inşaat alanından geçici liman sayesinde şaft alanı olarak nitelendirilen tüp tünele inen kuyuya ulaşılıyor. Şaft alanındaki kuyunun uzunluğu 41 metre. Buradan ilk batırılan Element 11 tüpüne ulaşıyorsunuz. Tüp tünel şu an son batırılan 5. tüp (Element 7) ile 50.75 metre derinliğine ulaştı.
DÜNYADAKİ EN DERİN TÜP TÜNEL
ABD'deki Bart tüp tüneli ile en fazla 45 metre derinliğe ulaşılmıştı. Marmaray şu an bu derinliği batırılan 5. tüple 50.75 metreye ulaşarak geçti. Tüp tünel projesi tamamen bittiğinde bu derinlik 58 metreye ulaşacak. Şu an E6, E5, E4, E3, E2 ve E1 numaralı 6 tüp Tuzla'da inşaat ediliyor. Bize inşaat alanını gezdiren tüp tünel mühendisi,
diğer 6 tüpün de 2008 yılı Kasım ayına kadar batırılarak birbirine bağlanacağını ve tüp tünel geçidinin 2009'da teslim edileceğini bildirdi.
TÜP TÜNEL DENİZİN DİBİNE SABİTLENİYOR
Tüp tünelin içinde tünel boyunca içleri deniz suyuyla doldurulmuş tanklar yerleştirilmiş. İçi su dolu bu tanklar suyun kaldırma gücüne karşı tüp tünelin ağırlığını ayarlayarak sabit durmasını sağlıyor. Deniz tabanının örtülmesi işlemleriyle birlikte bu tankların içindeki sular boşaltılarak içlerine beton döşenecek ve deniz tabanına borularda beton dökülerek, tüp tünel deniz tabanıyla birleştirilecek. Tünelin üstünün tamamen örtülmesi ile birlikte tüp tünel hem alttan hem üstten tabana yapışık bir düzenek haline gelecek.
![Resim](http://www.ulasimturkiye.com/userpix/47_gp_148776_1.jpg)
![Resim](http://www.ulasimturkiye.com/userpix/47_gp_148774_1.jpg)