Ulaşım Türkiye

Avusturya'nın Graz kentinde tarihi kent merkezi içerisinde yer alan 5 istasyonluk bir bölgede tramvayların ücretsiz çalışması yönünde çalışmalar yapılıyor. Bölgenin genellikle alışveriş ve turistik anlamda kullanıldığı, bu sayede insanların eski kent bölgesinde daha rahat dolaşabilecekleri gibi artılar dile getiriliyor. Henüz uygulanmaya başlamamış olsa da bir diğer fikir olarak her ayın bir Cumartesi günü tüm şebekenin ücretsiz olması da teklif edilmiş.

Konunun trafik uzmanları ile de istişare edildiği fakat her ay bir Cumartesi tüm şebekeyi ücretsiz yapmanın yıllık 800.000 € maliyet getireceği bununda yüksek bulunduğu ifade ediliyor. Sadece kent merkezinde kısıtlı bir bölgede ücretsiz yolculuğun ise hem alışveriş hemde gezi amaçlı ziyaretleri cazip hale getireceği, bilet kontrolü konusunda sıkıntı yaşanmayacağına inandıklarını belirtiyorlar. Proje henüz uygulamaya geçmemiş olsa da oldukça sıcak yaklaşılıyor.

http://www.kleinezeitung.at/steiermark/ ... tadt.story

İlginç. Almanya’da bir yerde (ama nerede?) küçükçe bir kentte bütün toplu taşımayı ücretsiz yapmışlardı. Ama sonradan vazgeçmişler. Yazık aslında. Bütün ALmanya’da sıfır tarife uygulamasını düşünen, tasarlayan ve önerenler var. Nahverkehrsabgabe dedikleri, herkesin (belirli bir yaştan itibaren) vergi şeklinde şu ve şu kadar para ödemesi öngörülüyor(du bu plânda). Zaten herşey para, ama ekonomik olarak bunun komple hesabı öyle ki, zarar yerine yarar göreni var.

Neyse, başka bir yöntem de Fransa’da, meselâ Mulhouse (Almanca Mülhausen) kentinde var. Geçen haftasonu oradaydım, ne yazık ki, kaza ile kuzey P+R otoparkını kaçırdım. Müzeye direk gittik. O kent (kendisi 110000 nüfuslu, etrafıyla yaklaşık 300000 nüfuslu) üç tramvay hattı ve Thann’a bir tramtrain HRS işletiyor (3 numaralı hattın kentdışına çıkan uzatması). Kentin kuzeyinde ve güneyinde iki çok büyük otopark binası var. Ziyaretçiler oraya otomobilleriyle girdikleri zaman, gişeden otomobil başına (!) yedi kişiye kadar 2,- € parasına bilet alıyor. Bu biletlerle (yani 1 kişi 2 bilet, 7 kişi 14 bilet – ama ödenen hep aynı, 2,- €) şehre gitmek ve şehirden geri dönmek mümkün. Düşünün yani! Bu şekilde kenti otomobillerden ve park problemlerinden koruyorlar. Alman kafası bu konuda çok farklı, otoparklarda insanın canını yakacak şekilde paralar söküyorlar. Freiburg’ta mesel&a hiçbir yerde sokakta, caddede, park pasosuz durmak mümkün değil, ister istemez garaja girmek gerek. Bu da şöyle bir 3,– olur, 12,– € da olur).

Dediğim gibi, arkaplân hep para, ama farklı ekonomi modelleri var. Halk iceri girdiği zaman alış veriş yaparsa, o alışverişin KDV’si de, ona göre de başka vergiler vesaire etrafa ve hükümete fayda sağlıyor.

İşin temeli tabii ki para olmak zorunda, bedava taşımacılık sadece hayal olabilir, dünyada bunu karşılığı olarak hiçbir şey almadan veren ülke varmı bilmiyorum, veriyorsa da standartları nedir açıkçası çok merak ederim, benim nazarımda öyle bir zenginlik yok. Biri bu işin işletme maliyetini sübvanse etmek zorundadır her zaman.

Graz da senin dediğin gibi sadece yoğun alışveriş dükkanlarının bulunduğu turistik alan için böyle bir şey düşünüyormuş, hem bu fikir hemde cumartesi ücretsiz fikrinin dayanak noktası kentte ekonomiyi canlandırmak olarak sunuluyor zaten. Yani biletten gelir kaybın var ama kent ekonomisine faydası var fakat işletme yıllık 800.000 € benim için büyük kayıp diyor, ki haklıdır Graz avuç içi kadar yer. Hatırlarsan Viyana bile haftada 2 gün gece metro çalıştırmak için yıllık 1,5 milyon € muydu ne, bir maliyet çıkarmıştı, paramı verin çalıştırayım demişti Tabii bir de işin şu tarafı bizim Türkiye'den alışkanlıklarımız gereği turnikesiz sistem de kaçak yolcu kontrolü zor desekte bu şekildeki lokal ücretsiz bir uygulamada fazlası ile kolay, son istasyonlarda yapacağın kontroller ile sadece o bölge içinde ücretsizi çok rahatlıkla sağlayabilirler misal aynısını turnikeli sistemle İstanbul'da yapamazsın.

Bedava taşımacılık sosyal yardım olarak, Allah verdi, al canım gibilerinden sunulmaz tabiîki, ama bedava taşımacılığın büyük avantajları var. Bunu meta düzeyinde tetkik edersek, mikrosu bedava taşımacılık, makrosu ise büyüme, istikrar, çevrecilik, ona göre sıhhat, sıhhat sigortalarının para harcamamaları, para sirkülasyonu vesaire vesaire vesaire … yani, bunun ileri ekonomik hesapları da var. Burada süt kızı hesabı dedikleri basit bir seviye vardır, o olmaz tabiîki. Ama herşeyi biraz daha bütünsel görmek de mümkün. O açıdan böyle »ileri« (demokrasi? hoho …) şeyleri düşünmek, tartmak, taarruz oyunu olarak hesaplamak önemli.

Çok teoretik mi oldu?

http://www.kleinezeitung.at/steiermark/ ... atis.story

Graz kent merkezinde projenin uygulaması 9 Eylül de başlıyor. Sisteme Altstadtbim adını da vermişler, haberden anladığım kadarı ile 1 yıl süre ile olmasından bahsediyor, uzatılması için süre sonundaki etkilere göre karar verecekler-miş- herhalde