Ulaşım Türkiye

Bir iki gün evvel Nürnberg kentindeki metro şebekesinde U3 hattında nihayet sürücüsüz servise başlandı. İki yıldır bu proje masadaydı, ama bilgisayar problemleri aksattılar.

Nürnberg deyince, şunu belirtmek gerek: Nürnberg bir şehir (Bavyera eyaletine ait olan Franken bölgesinin başkenti, ama Franken kendisine has ve otonom değil, yine de, kültürel açıdan önem veriliyor, diller de değişik) - ama Nürnberg aglomerasyonu üç şehir: Nürnberg, Fürth ve Erlangen. Metro Nürnberg ve Fürth içinde.

Şehirde beş metro hattı var, U1, U2, U3 ve pik hatları U11 ve U21 (benim başka yerlerde bahsettiğim hatlandırmayı biraz andırıyor).

Şahsen şunu söylemem gerek: ben böyle şeylere karşıyım. Tekniğe karşı değilim, ama personel azaltabiliyoruz dendiği an, tepem atıyor. Sürücüsüz metro, uzaktan kumandalı beyin ameliyatı ... ben bunlardan hoşlanmıyorum, çünki insan, para için kendisine ve kültürüne zarar veryiro. İnsanlık çalışmayacak duruma gelse, buyur, güzel. Ama (Almanya'da meselâ) en önemli konu meslek ise, iş ise, işsizlik ise, böyle bir metro sistemi kazık bence. Neyse.

Sürücüsüz metro deneyleri Berlin'de de yapılmıştı, 80'li yıllarında U4 hattında bir takım bilgisayar sistemi ve programı denendi, Berlin duvarı yıkılmadan evvel var olan mıknatıs tren hattı olarak şebekeye ek olarak M isimli hatta da sürücü yoktu.

Vikipedi sayfası iyi, İngilizce sayfa biraz vasat, isteye, tetkik için oraya atlar (S ile belirtilen hatlar banliyö trenleri, görüyoruz ki, şehir çok mantıklı bir şekilde donanmış):

http://de.wikipedia.org/wiki/U-Bahn_N%C3%BCrnberg

Şurada da bir haber bülteni (video):

http://www.tagesschau.de/inland/ubahn4.html

B. Alabay

Paris te de bu şekilde işletilen M14 hattı var, bu hatta aslında olayın iki boyutu var birincisi karanlık bir tünel içerisinde seyirlik bu hatta çektiğim bir iki resmi yayınlamıştım, ikincisi güvenlik bu hattın istasyonlarında peronlar ile ray hattı bir duvar ile ayrılmış durumda araç geliyor tam kapıların orada duruyor, makinist ile bunu kaçırma olasılığınız her zaman var, bir diğer hususta frekans sıklığı Paristeki denemelerde 45sn. frekans sıklığına erişilmiş ki bence bu muazzam bir süre, bunu makinistler ile 1,5 dakikanın altına düşürememişler ama sana katılıyorum bunun ilk bahanesi personelden tasarruf oluyor bugünkü hesaplar ile 2012 yılında İstanbul Ulaşım A.Ş. nin bugününkünün 2 katı daha makiniste ihtiyacı olacak o zaman bizde otomatik sistemler yapalım kimseyi işe almayalım kar edelim bence işsizlik ya da teknik ve eğitimli insanların işsizliğine çözüm olabilecek bu tip etkenler göz ardı edilmemelidir.

Dün Nürnbergli bir arkadaştan ilginç bir şey duydum. Meğerse bu otomatik sürüşlü araçlara (kısmen?) yine sürücü oturtuluyormuşmuş. Bu otomatiği kaldırırıyor mu, yoksa başka sebeplerden mi, bilmiyorum. Ama bana Berlin’in U9 hattını hatırlattı. O hat ilk baştan beri, yani yetmişlerde tam otomatikti, ama çaktırmıyordu.* Araçlarda hep sürücü vardı, ama öyle oturuyor, seyrediyordu, araçlar ise otomatik sistemle işliyorlardı (acaip, ben bunu bilmiyordum, ben hep U4’te bununla ilgili deneyler vardı falan diye hatırliyorum). Ama U9’da bu otomatik sistemden sonradan vazgeçilmişti. Ben zaten otomasyon hayranı değilim (bu konuda), ama bence biraz takip etmeli. Ne oluyor, neden oluyor, nasıl oluyor diye.

* Acaba da diyorum, bunu halka bildirmişler miydi zamanında? Ben meselâ bilmiyordum. Araçlar farklı ve moderndi, ayrıca hat çok hızlı işliyordu, ama otomatik? Belki itici etkisi olur diye söylenmedi mi, deney miydi?

Bizdeki M4 de öyle diye biliyorum ben.

Onlar tam otomatik degil, ATO ile UTO farkli, ato da surus esnasinda makinist var ve istenirse kontrol makinistede birakilabiliyor, depo sahalarinda makiniste gerek olmadan kumanda ediliyor, uto larda ise peronlar PSD ler ile ayrilmus durumda ve makinist olmadan suruluyor, bildigim bu.

Aynen başar'a katılıyorum. Makinistsiz metroya gerek yok. Duyduğuma göre makinistsiz hatlarda tren içine yolcular gibi seyahat eden emniyet elemanı koyuyorlarmış. Dolayısıyle makinist kabini yap ve bir kişiyi hiçbirşey yapmasa bile orada oturttur. En azından yolcuların bir güven kaynağı olsun...yangın olur arıza olur....

Mehmet, senin değindiğin noktaya bir şey daha eklemem gerek. Onu hepimiz, Berlinli olarak ben bile, unutup, gözardı etmişiz. Genelde metro işletmesinde bir şey daha vardı: Treni süren (ya da sürmeden sürücü kabininde bekçilik yapan) eleman, ve buna ek de istasyonlarda tren muamelesi yapan birisi. Berlin’de buna eskiden DJ (deejay) denirdi, diskoteklerde pikapların başında mikrofonlu olanı andırarak (aslında MC ya, boşver). Her peronda, peron uzunluğunun tam ortasında ya bir kabin, ya da oradaki personal yapının bir cumba/cam balkonu, ya da mikrofonlu bir kürsü olurdu. Metro treni istasyona girdiğinde, istasyon personeli bu mikrofondan selâmlamayı yapardı (istasyon ismi, trenin nereye gittiğini, falan = Fehrbelliner Platz, eingefahrener Zug nach Krumme Lanke), in komutasını verirdi (aussteigen bitte), bin komutasını (einsteigen bitte) verirdi, bazen acele et komutasını verirdi (beim Ein- und Aussteigen bitte beeilen), geri dur komutasını verirdi (zurückbleiben bitte), bundan sonra da bir anahtarla hazırola aldığı panelde trene kalkış ışığı verirdi. Banliyö trenlerinde bu hep biraz farklıydı, çünkü burada muameleci sürücüyle telsizle hep konuşurdu, metroda öyle değildi. Asıl önemli olan emniyet açısıydı. Bu elemanlar neredeyse bütün istasyonlarda kaldırıldılar, sadece çok büyük, karışık istasyonlarda varlar hâlâ (ve banliyöde). Onun yerine her metro peronun baş tarafında aynalı ve monitörlü kuleler dikildi, anlattıklarımı artık sürücü yapıyor. İş ve işçilik açısından bunu kötü buluyorum, ama hele hele sürücüsüz işletme? İmkânsız bence. Çünkü bu değişimden sonra artık Berlin’de metroda saldırılar ve cinayetler hortladı (hem de nasıl). Bir de bu düşünülmeli bence.

Evet, almanyada sanırım hamburg hochbahnda 40 istasyona 6 kişi düşüryomuş. Bu vandalizmi artırıyor. Kap kaçı artırıyor, İnsanlar serseri bir grup gördüğünde bu yüzden oradan uzak duruyor. Herşey makineleşiyor duygular, incelik zarafet ortadan kalkıyor. Saygı hakeza....

Avrupa da toplu taşimayi ilk defa geçen kasim ayinda nürnberg metrosunda denedim en cok şaşirdiğim nokta güvenlik görevlisi ve turnikenin olmamasıydı bana garip gelmişti hatta bir kaç resim çekmiştim bulabilirsem eklerim...

Yahu koskoca Avrupa’nın, hatta Almanya’nın toplu taşım ve metro faslı ille de Nürrümberk metrosuyla mı başlanır be!

Ama aslında sağlam bir metrosu var. Öyle salak, salak güvenlik veya turnike Almanya’da hiçbir yerde yok. Ama güvenlik ekipleri var tabiîki. Hem gözle görülür, hem fark etmeyeceğin.* Nürnberg Bavyera eyaletinde bir şehir (aslında Nürnberg, Fürth ve Erlangen, üçü beraber büyük bir kent, metro Nürnberg ile Fürth arası işliyor). Ve Bavyera çok farklı bir eyalet, bayağı sıkıyönetimli gibi, en ferah ve problemsiz yer sayılabilir, Münih dahil, belki de bilhassa Münih. İş Berlin’e geldi mi, bammmbaşkaaa. Veya Hamburg’a. Bu iki kent, bilhassa Berlin, cehennem dehşeti saçar. ben Berlinli olarak alışığım. Ama esat’la çok tipik bir günlük senaryo yaşadık da, banliyöde hafif sorunlu genç bir anne çocuğunu dövdü de, bir adam parladı, karıyı gebertecek diye korktum. Ama asıl problem bizim-asıllılar (hoho) ve naziler. Gerisi problem değil, yani esrarkeşler veya ayyaşlar sana pek sataşmazlar, ama Türk, Kürt, Arap (bütün bunlara burada ılıkça »göçmenarkaplânlı« denir) ve Neonazi gerizekâlıları başbelâlar burada.

* Gerçi burası Baden-Württemberg eyaleti, biraz Bavyera gibi, ama çok sınırları olduğu için (Fransa, İsviçre, Avusturya ve eyaletler olarak da içte Hessen, Rheinland-Pfalz ve Hessen) hem polisi çok sıkı, hem İsviçre ve Fransız polisi bile var. Ama asıl benim bile oppala dediğim çøk komik bir durum oldu, öyle acaip laylaylom bir genç grup bindi trene, hehehe, hohoho, üç erkek, bir kız, yirmilerde, şakamaka, çikaçaka derkeeen, anında cup diye kollarına birer yeşil pazıbent geçirdiler, POLIZEI. Çüş, meğerse, çok hoş kamuflaj bir genç polis ekibi. Pataküte kimlik kontrolleri yaptılar. Tabiîki öteki gençler acaip apışıp kaldılar. Ve evet öyle, benim bir arkadaşın arkadaşının kocası da öyle sivil polis, o esrar araştırma kriminal masasında, ama sokaga çıktı mı, ayyaş sanırsın, traşsız, yırtık, pırtık, ama hepsi kamuflaj.

Hayranim su Almanlara, adamlar Araplara peynir ekmek gibi Boxer, Dingo, savas gemisi satiyor. Ihalesis direk Almanlari mi seciyor bu Araplar, bizim firmalarimiz maalesef yaya kaliyor.